Sayfalar

16 Şubat 2014 Pazar

Company (Şirket)

Bir tiyatro ve bir bale gosterisi icin biletleri farketmeden ayni haftasonuna almisiz ama neyseki ayni gune almamisiz :) Cuma aksami George Furth'un kitabindan uyarlanan, Stephen Sondheim'in muziklerini besteledigi ve sarki sozlerini yazdigi Company isimli muzikal komediyi izledik. Evet Cuma aksami 14 Subat sevgililer gunuydu ama bizim icin sevgililer gunu ozel bir gun degil, sadece oyle denk geldi. Cumartesi ise Benedum Center'da sergilenen Pyotr Ilyich Tchaikovsky'nin muhtesem eseri Kuğu Gölü Balesi'ni izledik.

Once Cuma aksami izledigimiz muzikalden bahsedeyim. Company'nin bestecisi ve muzik yazari, 1930 dogumlu Stephen Sondheim, West Side Story, Gypsy, Sweeney Todd gibi cok meshur Amerikan muzikallerine imza atmis ve cok sayida filmin muziklerini de bestelemis bir sanatci. 1990 yapimi Dick Tracy filminin muziklerinden biri olan ve Madonna'nin seslendirdigi "Sonner or Later" sarkisinin bestecisi ve soz yazari olarak en iyi sarki dalinda Oscar Akademi Odulu'nu almis.(Bu sarki Madonna'nin ayni sene cikan "I'm Breathless" albumunde de yer almis.) Ayrica sekiz Tony, sekiz Grammy ve bir de Pulitzer Prize Odulu'nun de sahibi. New York Times gazetesi kendisi icin "Amerikan muzikal tiyatrosunun en iyi ve en cok taninan sanatcisi" demistir ve bu uretkenligiyle bu tanimlamayi gercekten haketmis. 

Muzikal izlemeyi severim ancak bazi muzikallerde hikaye muzigin gerisinde kaliyor. Cok fazla muzik, cok az diyalog iceren muzikaller beni sıkıyor ve hikayeden uzaklastiriyor. Iste Stephen Sondheim'in Company isimli bu muzikali daha cok tiyatro gibiydi, daha cok diyalog ve biraz dans ve muzik. Bu dengeyi kurabilmek gercekten onemli. Kendisi de zaten simdilerde Broadway'de oynayan muzikalleri bu dengeyi kuramadiklari icin sertce elestrir ve bu tip muzikalleri Turkiye'deki O Ses Turkiye gibi bir yarismanin Amerikan versiyonu olan "American Idol"'a benzettigini gazetelere'dergilere verdigi roportajlarda soylemekten cekinmez.  

Company muzikalinin Broadway'de ilk gosterimine 1970 yilinda Alvin Tiyatrosu'nda baslanmis ve 705 kere sergilenmis. ABD'de verilen en onemli tiyatro odullerinden olan Tony Odulleri'nde 1971 yilinda en iyi muzikal, en iyi muzikal kitabi (George Furth), en iyi muzik (Stephen Sondheim), en iyi sarki sozu (Stephen Sondheim), en iyi yonetmen (Harold Prince), en iyi sahne dizayni (Boris Aronson) ve 1996 yilinda ise en iyi yeniden sahnelenen müzikal odulleri verilmis. Harold Prince, sekiz yönetmenlik, sekiz yapım, iki en iyi müzikalin yapımcılığı ve üç özel Tony ödülü dahil olmak uzere toplam 21 Tony ödülü ile bu ödülü en fazla kazanan kişidir. Stephen Sondheim ise sekiz kez Tony ödülü alarak, en fazla bu ödülü alan besteci olmustur.

Company muzikalinde kitaptan uyarlanan diger muzikallerin aksine kitaptaki olaylar dizisi kronolojik olarak takip edilmemis fakat bunun yerine birbirinden bagimsiz 10-15 dakikalik hikayelerin aralarina hikayeyi tamamlayici muziklerin yerlestirilmesiyle olusturulmus. Bu hikayelerin hepsi birbirinden bagimsiz aslinda ama butun hikayeler ana karakter Bobby'nin 35. dogum gunu kutlamalari etrafinda donuyor ve Bobby'nin 35 yasina kadar henuz evlenmemis olmasi ve ciddi bir iliskisinin olmamasini ve bir iliski icinde olmanin ciftlere neler getirdigini anlatiyor. Hikayeler Bobby'nin arkadasi olan bes evli ciftin evlilikleri ile ilgili sorunlarini anlatarak Boby'nin bekar hayatini, neden hala bekar oldugunu ve hayatina kisa sureli giren sevgililerini komik bir dille anlatiyor. 

Bu muzikal turune konsept muzikal (consept musical) deniyormus cunku ana tema (burada evlilik ve iliskiler) hikayenin ve muziklerin onune cikiyor. Daha once Cats, Mamma Mia, Hair, Les Miserables, The Lion King, Billy Elliot, Mary Poppins, Wicked, Shrek, Tarzan gibi cok buyuk muzikallerden de izledim ama bazilarinda muziklerin coklugundan cok sıkıldığımı itiraf etmeliyim. Kesinlikle Stephen Sondheim'in gorusune katiliyorum. Muzikal de olsalar diyaloglar ve hikaye muzigin onune gecmemeli ve ikisi arasinda denge cok iyi sekilde ayarlanmali. Company bu buyuk yapimlara gore cok kucuk bir tiyatro sahnesi olan Pittsburgh'un O'Reilly Tiyatrosu'nda canli orkestra ile sadece 14 kisilik bir ekiple oynandi ama ben cogu buyuk yapimlardan daha cok keyif aldim diyebilirim.

Stephen Sondheim Mart ayinda 84. dogum gununu Manhattan'daki evinde kutlamaya hazirlaniyormus ve suan 35 yasindaki fotografci Jeff Romley ile birlikteymis. Umarim daha uzun yillar üretmeye devam eder.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder